U petak 103 godine od završetka Kolubarske bitke
Kolubarska bitka vođena je u novembru i decembru 1914. godine na frontu dužem od 200 kilometara, i to je najveća bitka koju je srpska vojska vodila u Prvom svjetskom ratu, koja je postala jedna izuzetna lekcija iz istorije, borbe, vjere i odlučnosti.
Iako je cijeli svijet očekivao kapitulaciju Srbije, Prva armija kojom je komandovao general Živojin Mišić izvela je uspješnu protivofanzivu protiv brojnije i bolje opremljene austrougarske vojske.
Značaj bitke ogleda se u tome što Austro-Ugarska nije uspjela da uništi Kraljevinu Srbiju, pa su zato Centralne sile morale da se bore na tri fronta.
Austrougarski komandant Oskar Poćorek, znajući da je srpska vojska vidno oslabljena i iscrpljena, odlučuje da preduzme novi napad i konačno uništi srpsku vojsku i osveti joj se za poraz nanesen na padinama Cera.
U Srpskoj vojsci loše stanje osim iscrpljene vojske, velikog broja ranjenika otežavali su i česta dezerterstva vojnika koji su u panici pokušavali da zbrinu svoje najmilije koji su iz Podrinja bježali od austrougarskih zločina i nasilja.
Uoči same bitke srpska vrhovna komanda odlučila je da ranjenog Petra Bojovića zamijeni Živojin Mišić, general porijeklom iz valjevskog kraja.
Јedino što je tih ratnih dana išlo na ruke srpskoj vojsci da ih zaštiti od austrougarske armije bili su loše vrijeme i težak teren, koji su usporavali napredovanje neprijatelja.
Bitka je počela 16. novembra, kada je srpska vojska uspjela da zadrži sve položaje i odbije nalet austrougarske armije, ali je morala da se povuče.
Živojin Mišić, uprkos tome što je situacija bila krajnje očajna, donosi odluku koja će kasnije se učiti na svim vojnim akademijama svijeta.
Mišić odlučuje da odbije naređenje komande da ne odstupa ni pedlja kako ne bi ugrozio položaje ostale dvije armije. On svoju Prvu armiju povlači 20 kilometara u dubinu pozadine.
Vrhovnu komandu opasno je razljutiio taj manevar Mišića, ali im je on saopštio da je jedini način da sačuva i oporavi svoje snage i da će Beograd, ako bude osvojen, ponovo osloboditi. A ako ostane na položajima koje mu je odredila Vrhovna komanda, poručio je, da će on i njegovaj vojska biti uništeni.
Srpske jedinice su zbog toga 30. novembra napustile Beograd, a Austrougari su trijumfalno ušli u nebranjen grad narednog dana. Pobjednička parada održana je u njemu 3. decembra.
Vojnici Živojina Mišića su se u međuvremenu odmorili, a stigla im je i municija za topove. Na njegov prijedlog, dan austrougarske parade u Beogradu izabran je za početak napada, pa je 3. decembra Vrhovna komanda pokrenula sveopštu ofanzivu.
Mišićeva Prva armija napredovala je brže i poletnije od drugih, probijajući austrougarske linije odbrane. Neumoljivo su napredovale i u Beograd su ušle 15. decembra. Razbijena Poćorekova vojska pobjegla je preko Drine, Save i Dunava.
Srpska Vrhovna komanda je 16. decembra objavila: "Na teritoriji Srbije nema više nijednog neprijateljskog vojnika".
General Živojin Mišić je zbog uspješnog vođenja operacije unaprijeđen u čin vojvode, dok je Oskar Poćorek smijenjen s mjesta glavnokomandujućeg Balkanske vojske i javno osramoćen u Beču.
Pobjedom srpske vojske u Kolubarskoj bici Austrougarska nije uspjela da porazi Kraljevinu Srbiju, pa su Centralne sile i tokom 1915. bile primorane da se bore na tri fronta - Zapadnom, Ruskom i Balkanskom.
Izvor: SRNA